Program Operacyjny Kapitał Ludzki jest odpowiedzią na założenia, jakie zostały zawarte w odnowionej Strategii Lizbońskiej. Głównymi założeniami tej strategii są między innymi: uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego miejsca do lokowania inwestycji i podejmowania pracy, rozwijanie wiedzy i innowacji oraz tworzenie większej liczby trwałych miejsc pracy. Zgodnie z przyjętymi zapisami Strategii Lizbońskiej oraz celami polityki spójności krajów unijnych, rozwój kapitału ludzkiego oraz społecznego bezpośrednio przyczyniają się do większego wykorzystania zasobów pracy, jak również wzmacniają działania związane ze wzrostem konkurencyjności gospodarki.
Każdy z przyjętych przez Unię Europejską programów koncentruje się na innej dziedzinie życia społecznego i gospodarczego. PO KL obejmuje swoim zakresem następujące obszary: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a także zagadnienia związane z budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej wszystkich szczebli i wdrażaniem zasady dobrego rządzenia.
Celem głównym Programu jest wzrost zatrudnienia i spójności społecznej, który zostanie osiągnięty poprzez realizację szczegółowo określonych celów strategicznych. W przypadku PO KL określono sześć celów strategicznych, tj.: podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo; zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego; poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce; upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy; zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa; wzrost spójności terytorialnej.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki w 85 procentach finansowany jest ze środków Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Społecznego) oraz w 15 procentach ze środków krajowych. Suma, jaką przewidziano na realizację Programu, wynosi niemal 11,5 mld euro, w tym wkład finansowy Europejskiego Funduszu Społecznego to ponad 9,7 mld euro. Pozostałą część stanowią środki krajowe.