Pełna wersja

Najciekawsze wiersze Tuwima dla dzieci

2019-09-13 07:47

Julian Tuwim to poeta znany nie tylko w czasach swego bytowania na ziemi (1894-1953), lecz także współcześnie. Choć jego twórczość nie była skierowana wyłącznie do określonej grupy wiekowej, to kojarzymy go przede wszystkim z wierszy napisanych dla dzieci. Do dziś, podczas konkursów recytatorskich odbywających się w szkołach, usłyszeć można "Lokomotywę", "Pana Hilarego", "Rzepkę", "Ptasie Radio" czy "Słonia Trąbalskiego". W swojej twórczości opowiadał on w dowcipny, rymowany sposób o ludziach, zwierzętach i przedmiotach.

Wytykał niektóre ludzkie przywary żartobliwie i pobłażliwie. Przez to bohaterowie wierszy wzbudzają w odbiorcach sympatię pomimo swoich wad (np. Słoń Trąbalski, Grześ kłamczuszek, pan słowik czy pan Hilary). Przedstawiał świat w różnorodny sposób. Opisywał wybrany fragment rzeczywistości nadając mu przeważnie ukryte przesłanie. Wiersze tego poety uczą dzieci szacunku do świata, wyrozumiałości, unikając nadmiernego krytycyzmu i piętnowania. Są cennym źródłem wiedzy na temat świata zwierząt, warzyw i roślin. Uczą jak powstają przedmioty, w jaki porozumiewają się ptaki, jak działają rzeczy. Wiedza ta przekazana jest w zabawnej formie. Dzięki temu twórczość Juliana Tuwima pozostaje ponadczasowa i wciąż aktualna. Wszak nie od dziś wiadomo, że najlepsza metoda nauki dzieci wypływa właśnie z zabawy.

Rzepka

Podmiot liryczny opisuje wydarzenia rozgrywające się w ogrodzie. W wierszu występuje dziadek. Zasadził on rzepkę i pielęgnował ją aż do czasu, gdy stała się gotowa do wyrwania. Niestety dziadek nie był wstanie w pojedynkę wydobyć rzepkę z ziemi. Zawołał więc babcię, która rozpoczęła długą listę pomocników głównego bohatera. Wśród udzielających wsparcia znaleźli się: wnuczek, szczeniaczek Mruczek, kot Kicia, kurka, gąska, żabka, kawka, bociek. Dopiero wspólnymi siłami, także zwierząt pozostających na co dzień we wrogich relacjach(bocian i żaba), udało się wyrwać rzepkę. W konsekwencji wydobycia warzywa, bohaterowie poupadali na siebie nawzajem. W wierszu występuje wzrastająca liczba wersów, co dynamizuje opowieść. Obecność żeńskich rymów doskonale wpływa na rytm, a hiperbole i liczne powtórzenia upodabniają wiersz do bajki bądź ballady. Rzepka uczy i zachęca do podejmowania wspólnego wysiłku, dzięki któremu ludzkość jest w stanie osiągnąć więcej niż działając w osamotnieniu.

Ptasie radio

Wiersz opowiada o radiowej audycji zorganizowanej, której autorem były ptaki. Rozpoczęły one debatę na temat echa w lesie. Następnie każdy przedstawiciel swojego gatunku zabrał głos i zaczął śpiewać najpiękniej jak potrafił. Śpiew przerodził się w niezdrową rywalizację, a audycja doprowadziła do kłótni i bijatyki. Spokój powrócił dopiero, gdy na miejscu zameldował się ptasi patrol milicji. W wierszu duże znaczenie odgrywa nie tylko akcja, ale przede wszystkim różnorodność ptasich śpiewów. Czytając utwór na głos, bardzo łatwo rozróżnić który ptak zabrał głos. Dzieje się tak, ponieważ Julian Tuwim zastosował w swoim opowiadaniu całą gamę wyrazów dźwiękonaśladowczych, takich jak: "ćwir", świrk", "pio", "kuku". Pod tym względem "Ptasie radio" przypomina wiersz "Lokomotywa". Do oddania nerwowej atmosfery panującej w studiu radiowym, podmiot liryczny posłużył się krótkimi zdaniami zakończonymi znakami zapytania lub wykrzyknikami. Ptasie radio posiada wymiar edukacyjny. Małe dzieci uczą się nazw ptaków wraz z wydawanymi przez nie dźwiękami. Taki zabieg wspomaga proces zapamiętywania u najmłodszych. Wiersz zniechęca do postawy agresywnej, kłótni i niezgody.

Red.