Pełna wersja

Sensacyjne znalezisko archeologiczne w okolicach Goraja

2020-01-31 09:09

Do Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju trafiło kilka przypadkowo znalezionych przedmiotów metalowych. Po odczyszczeniu ich z grubej warstwy ziemi i rdzy okazało się, że są to zabytki o unikalnym znaczeniu pod względem archeologicznym i historycznym dla terenów Roztocza Zachodniego.

Znalezisko składa się z topora, całego wędzidła dwuczłonowego, trzech fragmentów innych tego typu elementów, grotu strzały, ostrogi oraz krzesiwa kabłąkowego, wykonanych z żelaza oraz ołowianej plomby typu drohiczyńskiego.

- Najbardziej interesującym z punktu widzenia aspektów militarnych jest doskonale zachowany topór, który ma wąskie ostrze, a jego osada wyposażona jest w wąsy i kapturek. Tego typu zabytki są bardzo rzadkie na terenie Polski. Podobny egzemplarz został odkryty aż na Pomorzu Zachodnim - wyjaśnia Daniel Tereszczuk, archeolog z Muzeum Ziemi Biłgorajskiej i dodaje, że egzemplarz, który trafił do biłgorajskiego muzeum można datować na X-XI wiek. - Być może jest on świadectwem ekspansji Bolesława Chrobrego na teren Lubelszczyzny na początku XI wieku. Nieco szerzej należy datować wędzidła, choć nie jest wykluczone, że pochodzą również z tego okresu. Natomiast grot strzały, ostroga oraz krzesiwo reprezentują typowe formy dla pogranicza polsko-ruskiego co się wiąże z funkcjonującymi na wschód od znaleziska tzw. Grodami Czerwieńskimi - wyjaśnia Daniel Tereszczuk.

Zabytki zostały znalezione w miejscu poprzecinanym głębokimi wąwozami, w bliskiej odległości od zespołu osadniczego w Goraju, który został wymieniony pośrednio w 1244 roku w kontekście walk polsko-ruskich oraz 10 km w linii napowietrznej od znanego ze źródeł pisanych grodu Sutiejsk (obecnie Sąsiadka w powiecie zamojskim).

Jak zaznacza Daniel Tereszczuk miejsce odkrycia przedmiotów nasuwa pewne analogie do miejsca wielkiej bitwy wojsk księcia polskiego Bolesław Wstydliwego z książętami ruskimi Szwarnem Daniłowiczem i Włodzimierzem Wasylkiem, stoczonej w 1268 roku w Worotach (tzn. w miejscu bardzo wąskim do przejścia). A wspomniana już plomba ołowiana jest wybitnym dowodem na funkcjonowanie na terenie Roztocza Zachodniego, dalekosiężnego szlaku handlowego łączącego Europę Wschodnią z księstwami polskimi, a nawet terenami położonymi we współczesnych Czechach i Niemczech. Plomby tego typu w ilościach wprost masowych odkryto na terenie zespołów osadniczych, w: Czermnie (Czerwień [Červen']) w powiecie tomaszowskim, Gródku (Wołyń [Volyn']) w powiecie hrubieszowskim oraz wspomnianej Sąsiadce (Sutiejsk).

O odkryciu zostały powiadomione służby konserwatorskie. Wszystkie znaleziska można obejrzeć na wystawie archeologicznej znajdującej się w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej.

MZB/Red.