Pełna wersja

W hołdzie Powstańcom

2010-04-11 18:29

Organizatorami 147 rocznicy Powstania Styczniowego byli: Wojewoda Lubelski, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość oraz gospodarz uroczystości Burmistrz Zwierzyńca.

Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się uroczystą Mszą świętą w intencji Ojczyzny celebrowaną w Kościele Garnizonowym 9pp. Armii Krajowej w Zwierzyńcu. Następnie uczestnicy w towarzystwie orkiestry wojskowej Garnizonu Lublin i Kompani Honorowej III Zamojskiej Brygady Zmechanizowanej przeszli pod Pomnik Powstańców, gdzie po oficjalnych wystąpieniach i apelu poległych złożone zostały wieńce i wiązanki kwiatów. - Dzisiaj w 147 rocznicę wybuchu Powstania składamy hołd jego uczestnikom. Czcimy pamięć Polaków, Węgrów i powstańców innych nacji. Czcimy wszystkich - poległych w walce, zmarłych od ran, straconych, zamęczonych w rosyjskich kazamatach lub na dalekim Sybirze. Oddajemy cześć Powstańcom walczącym "Za Wolność Naszą i Waszą", którzy znaleźli wieczny spoczynek na Ziemi Zwierzynieckiej, a także tym, których mogiły rozsiane są po województwie lubelskim i po całej Polsce - mówiła wojewoda lubelski Genowefa Tokarska do uczestników Wojewódzkich Obchodów 147. Rocznicy Wybuchu Powstania Styczniowego zorganizowanych w Zwierzyńcu. W uroczystościach uczestniczyli: Ambasador Republiki Węgier - Robert Kiss, Radca ds. kultury Ambasady Węgier Attyla Szalai, poseł Sławomir Zawiślak, wojewoda lubelski Genowefa Tokarska, członek zarządu województwa lubelskiego Arkadiusz Bratkowski.
Polskie Powstanie Styczniowe stało się Powstaniem Narodowym przeciwko Imperium Rosyjskiemu. Spowodowane było narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu. Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 w byłym Wielkim Księstwie Litewskim, trwało do jesieni 1864 roku. Swoim zasięgiem między innymi objęło, Królestwo Polskie, zabór rosyjski. Było największym polskim powstaniem narodowym, spotkało się z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Powstanie miało głównie charakter wojny partyzanckiej. 3 września 1893 roku również na ziemi biłgorajskiej pod Panasówką, stoczono jedną z największych zwycięskich bitew powstania styczniowego. Oddziałami polskimi w liczbie około 800 żołnierzy dowodził pułkownik Marcin Lelewel Borelowski, do którego dołączył 400 osobowy oddział Kajetana Ćwieka Cieszkowskiego. Po stronie polskiej wraz z oddziałem jazdy węgierski walczył również arystokrata, major Edward Nyary. W czasie bitwy został najpierw trafiony kulą w nogę, a następnie w brzuch, która to rana okazała się śmiertelną. Marcin Borelowski dowodził polskimi siłami ze wzgórza "Polak". Rosjanie zajęli stanowiska na sąsiednim wzgórzu "Pod Moskalem". Wojskami rosyjskimi w liczbie około 4000 żołnierzy dowodził major Sternberg. Oddziały rosyjskie składały się pięciu rot piechoty, szwadronu dragonów i dwóch sotni Kozaków. Po zwycięskiej bitwie oddziały powstańcze rozdzieliły się. Borelowski udał się w kierunku Batorza, a Cieszkowski na północny zachód.
Ogólnie w okresie powstania styczniowego stoczono ok. 1 200 bitew i potyczek, mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską powstańców, z których kilkadziesiąt tysięcy zostało zabitych, blisko 1 tys. straconych, ok. 38 tys. skazanych na katorgę lub zesłanych na Syberię, a ok. 10 tys. musiało wyemigrować. Dla upamiętnienia zwycięskiej bitwy na wzgórzu "Pod Moskalem", ufundowano pomnik powstańców na którym umieszczone są tablice z opisami w języku polskim i węgierskim. Zbiorowa mogiła poległych znajduje się przy wjeździe do Zwierzyńca. Oddzielny grób ma tylko major Nyary. Również w Szczebrzeszynie na cmentarzu parafialnym czcząc bohaterów powstania styczniowego w 1937 roku ufundowano pomnik upamiętniający poległych powstańców bitwy pod Panasówką którzy zmarli w miejscowym szpitalu wskutek odniesionych ran.

Tomasz Książek