Pełna wersja

Święto Konstytucji 3 Maja w cieniu wojny

2022-05-03 12:49

Dziś obchodzimy 231. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, pierwszego w Europie i drugiego na świece takiego aktu prawnego. Z tej okazji, w Biłgoraju odbyły się uroczystości, w których udział wzięli przedstawiciele władz samorządowych, ale też mieszkańcy miasta. - Wielkość Konstytucji 3 Maja polega na tym, że Polacy w bardzo trudnym momencie potrafili przeprowadzić reformy i opracować akt normatywny, który był rozwiązaniem na wszystkie bolączki ówczesnego ustroju. Potrafili go wprowadzić w życie - mówił historyk Adam Balicki.

231 lat temu uchwało Konstytucję 3 Maja. Niezwykle ważny dokument, w którym upatrywano ratunku dla chylącej się ku upadkowi Rzeczypospolitej.

Konstytucja nie była rozległym dokumentem, aktem normatywnym. Składała się z wprowadzenia, preambuły i 11 artykułów. Król Stanisław August Poniatowski był nazywany w tym dokumencie księciem Ziemi Czernichowskiej, Smoleńskiej, Kijowskiej, czyli ziem, które utraciliśmy w 1667r. Konstytucja nie wspominała o unii polsko - litewskiej z 1569r. znosząc ją, ale nie dlatego, by rozpalać separatyzm ze strony Korony, ale dlatego, że konstytucja wychodziła z założenia, iż ziemie Rzeczypospolitej stanowią jedność, nawet te, które przejściowo od niej odpadły.

Każdego roku, na pamiątkę tego wyjątkowego wydarzenia w historii Polski w Biłgoraju odbywają się uroczystości rocznicowe. Tegoroczne rozpoczęły się od mszy św. sprawowanej tradycyjnie w kościele pw. Trójcy Świętej i WNMP. Następnie uczestnicy, wspólnie z Orkiestrą Dętą im. Czesława Nizio przemaszerowali na plac przed Urzędem Miasta, przed Pomnij Jubileuszowy.

Udział w uroczystości wzięli m.in.: starosta powiatu Andrzej Szarlip, burmistrz Biłgoraja Janusz Rosłan, zastępca wójta gminy Biłgoraj Wojciech Dziduch, członek Zarządu Powiatu Andrzej Łagożny, byli też: przedstawicielka europosłanki Beaty Mazurek, ale także radni Rady Miasta i Rady Powiatu, jak również przedstawiciele służb mundurowych. Obecni byli rówież harcerze z 13. Drużyny Starszocharcerskiej Pochodni.

- Konstytucja niestety nie uratowała naszego państwa przed upadkiem, funkcjonowała bardzo krótko, bo niecały rok, ale jej echa były widoczne w czasie walk o niepodległość. Przeciwnicy konstytucji, skupieni wokół ugrupowania hetmańskiego przy udziale Rosji zwołali Konfederację Targowicką. W 1792 roku wybuchła wojna w obronie aktu. Mimo wielu sukcesów, zaledwie 4 lata po uchwaleniu konstytucji Polska dostała się pod zabory na 123 lata - wyjaśniał historyk Adam Balicki.

Mimo to, ten akt prawny przypominał o walce o wolność kraju, a jak podkreślali współautorzy Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj była "ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny".

- W późniejszym okresie te przemiany społeczne, przemiany mentalne, które zapoczątkowała konstytucja trwały. Wielkość Konstytucji 3 Maja polega na tym, że Polacy w bardzo trudnym momencie potrafili przeprowadzić reformy i opracować akt normatywny, który był rozwiązaniem na wszystkie bolączki ówczesnego ustroju. Potrafili go wprowadzić w życie - dodał Adam Balicki.

Za udział w wydarzeniu dziękował burmistrz Janusz Rosłan. - To świadczy o tym, jak dużą wagę wciąż przywiązujemy do słów "Bóg, Honor, Ojczyzna", jak wiele znaczy dla nas Polska. Każdy czas stawia przed nami inne wymagania, inne żądania. Od '90 roku nie musimy już zabiegać o wolność naszego kraju, ale to czego oczekiwała od nas Polska to uczciwa praca dla rozwoju naszej ojczyzny. Dziś te oczekiwania są nieco inne. Za granicami toczy się wojna, dlatego dziękuję wszystkim, którzy zaangażowali się w pomoc naszym sąsiadom, bo pomagają Ukrainie pomagamy też sobie - mówił włodarz.

red.