Muzeum Ziemi Biłgorajskiej już po raz drugi zorganizowało popularno-naukową sesję, skierowaną przede wszystkim do młodzieży szkolnej i wszystkich mieszkańców Biłgoraja i powiatu biłgorajskiego, a zwłaszcza regionalistów.
Jej celem było przybliżenie jak najszerszemu gronu odbiorców tragicznych losów mieszkańców powiatu biłgorajskiego w latach okupacji niemieckiej. Konferencja została zorganizowana w czwartek 2 czerwca i poruszyła temat miejscowej ludności cywilnej i jej doświadczeń podczas II wojny światowej.
Od kilkudziesięciu lat pojawia się wiele wspomnień i relacji, tak odnośnie przeżyć ludności cywilnej, jak też partyzantki działającej na tym terenie. Coraz więcej miejscowości w powiecie ma też swoje monografie. Biłgoraj i powiat biłgorajski jest również omawiany w licznych publikacjach dotyczących Zamojszczyzny i Lubelszczyzny w latach wojennych. Mimo tego wszystkiego brak jest jednak szerszego spojrzenia, chociażby z perspektywy powiatu, które porządkowałoby, tak rozproszoną, wiedzę o tym co działo się w tym czasie w naszym regionie.
Dlatego też podczas konferencji poruszono kilka istotnych i interesujących zagadnień związanych z ludnością cywilną.
Dr Rafał Drabik z IPN w Warszawie opowiadał o represjach wobec Polaków za pomoc i ukrywanie ludności żydowskiej na terenie Kreishauptmannschaft Biłgoraj. Mówił, że ludzie za pomoc Żydom płacili najwyższą cenę. - Dokładnej liczby nie da się ustalić, gdyż z reguly opina publiczna nie była informowana o tym, za co dana osoba została zabita. Tak naprawdę to są pojedyncze przypadki, gdzie mamy prawie pewność co do przyczyn. Nie można też powiedzieć ile osób pomagało, czy zostało przez tę pomoc uratowanych, ponieważ jesteśmy dopiero na początku badań nad skalą pomocy. Mogę powiedzieć jedno, na pewno ta skala pomocy była znacznie większa niż wynika to z dotychczasowych publikacji - mówi dr Rafał Drabik.
Dr Tomasz Bereza z oddziału IPN w Rzeszowie opowiadał za to o Ukraińcach w okupacyjnym powiecie biłgorajskim, a d r Adam Balicki, dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Biłgoraju o tajnym nauczaniu jako formie walki z okupantem. Dr Dorota Skakuj z Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju wygłosiła prelekcję o akcji "Werwolf" w powiecie biłgorajskim. Kalendarium działań. Młodzieży o historii opowiadał też d r Marcin Paluch z Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie, który mówił o sowieckich formacjach partyzanckich wobec niemieckich operacji "Sturmwind I-II".
Konferencja poświęcona sytuacji ludności cywilnej w powiecie biłgorajskim w latach II wojny światowej bierze udział w Programie "Warto być Polakiem", którego organizatorem jest Samorząd Województwa Lubelskiego. Wydarzenie mogło zostać zrealizowane właśnie dzięki dofinansowaniu z budżetu województwa lubelskiego.
Swoim patronatem honorowym konferencję objęli: poseł na Sejm RP Beata Strzałka i starosta powiatu biłgorajskiego Andrzej Szarlip.