Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie kontynuuje prezentację znalezisk zabytków archeologicznych dokonanych przez Grupę Eksploratorzy działającą przy Tarnogrodzkim Towarzystwie Regionalnym. Odkrycia dokonano podaczas poszukiwań kierowanych przez Janusza Szabata i Piotra Magocha, wiosną bieżącego roku, w Księżpolu.
Siódma część odkrycia obejmuje różnego rodzaju elementy uzbrojenia wykonane z żelaza, które odkryli poszukiwacze. Są to przedmioty używane zarówno w walce podczas bitew, jak również na polowaniach. Występujący tu najstarszy egzemplarz uzbrojenia można datować na okres rzymski i przypisać przypuszczalnie ludności kultury wielbarskiej, wiązanej z Gotami, a inne egzemplarze broni datowane są na okresy nieco młodsze, czyli na okres wczesnego średniowiecza i średniowiecza oraz na okres staropolski (nowożytny - od XVI do XVII wieku). Wśród odkrytych artefaktów znajdują się:
1. żelazny grot włóczni lub oszczepu o wydłużonym liściowatym kształcie. Chronologia tego typu ostrzy włóczni wpisuje się w okres rzymski i można go łączyć z kulturą wielbarską w kontekście licznych znalezisk datowanych na koniec IV w. lub początek V wieku n.e.
2. duży żelazny bełt kuszy z zachowanym trzpieniem do osadzenia w drzewcu. Chronologię bełtu można określać na okres średniowiecza, tj. od XIV do XVI wieku,
3. żelazny bełt kuszy z zachowanym trzpieniem do osadzenia w drzewcu. Chronologię bełtu można określać na okres średniowiecza, tj. od XIV do XVI wieku,
4. duże żelazne ostrze grota strzały z odłamanym trzpieniem do osadzenia w drzewcu, Jego chronologię można określić na okres od wczesnego średniowiecza do końca średniowiecza, tj. od XI do XVI wiek,
5. żelazny bełt kuszy z zachowanym trzpieniem do osadzenia w drzewcu. Chronologię bełtu można określać na okres średniowiecza, tj. od XIV do XVI wieku,
6. mały żelazny bełt kuszy z fragmentarycznie zachowanym trzpieniem do osadzenia w drzewcu. Chronologię tego bełtu można określać na okres średniowiecza, tj. od XIV do XVI wieku,
7. żelazny skrzydełkowaty grot strzały z fragmentarycznie zachowanym trzpieniem do osadzenia w drzewcu. 1,5 cm. Chronologię tego grota można określać na późny okres wczesnego średniowiecza, tj. na XII-XIII wieku,
8. wysmukły, cienki żelazny grot strzały o czworobocznym przekroju ostrza, o przypuszczalnej chronologii z okresu od wczesnego średniowiecza do średniowiecza, tj. od X do XV wieku,
9. płaski żelazny grot strzały o migdałowatym kształcie ostrza, o przypuszczalnej chronologii z okresu od wczesnego średniowiecza do średniowiecza, tj. od X do XV wieku,
10. dwa okucia rękojeści sztyletu lub noża, wykonane z brązu, o długiej chronologii, przypuszczalnej od okresu wczesnego średniowiecza lub średniowiecza po okres staropolski, tj. od XII do XVII wieku,
11. fragment żelaznej ostrogi z zachowanym jednym zaczepem, z przypuszczalnym datowaniem na okres od wczesnego średniowiecza do średniowiecza, tj. od XII do XV wieku.
Prezentowane wyżej elementy uzbrojenia lub broni myśliwskiej zostały przekazane przez poszukiwaczy do WUOZ Lublin Delegatura w Zamościu. Analizy artefaktów dokonali mgr Bartłomiej Bartecki (Muzeum w Hrubieszowie) oraz mgr Andrzej Maziarz (Muzeum ARSENAŁ w Zamościu).
- Jest to dość duża ilość znalezisk typu ewidentnych militariów, jak na jedno stanowisko archeologiczne i to nawet o dużej powierzchni. Nawet podczas typowych archeologicznych badań wykopaliskowych na osadach z okresu rzymskiego czy średniowiecznego lub staropolskiego, nigdy nie odnotowywano aż tak dużej ilości typowych militariów. Musiało tu zatem funkcjonować bardzo intensywne, dobrze rozwinięte i zorganizowane oraz bogate osadnictwo kultury wielbarskiej (okres rzymski) oraz następujące po nim osadnictwo z okresu wczesnego średniowiecza, średniowiecza i okresu staropolskiego. Istniała tu zapewne bardzo duża osada, z licznymi obiektami mieszkalnymi i gospodarczymi, co ewidentnie potwierdzają tak liczne znaleziska zabytków metalowych - informuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie.
Odkryte zabytki zostaną wkrótce przekazane do muzeum w Biłgoraju.