Wszystkie zmiany, jakie zachodzą u dziecka są wynikiem nie tylko biologicznego dojrzewania jego organizmu, są to również zmiany spowodowane zamierzonym wpływem rodziców lub opiekunów oraz niezamierzonym wpływem środowiska, które otacza małego człowieka i w którym spędza znaczną część swojego czasu.
Zamierzony wpływ rodziców to przede wszystkim wzmocnienia pozytywne, czyli nagrody, lub wzmocnienia negatywne, czyli kary. Rola wzmocnień pozytywnych w kształtowaniu postaw małego człowieka jest, jak można przypuszczać, ogromna. To nagrody są, jeśli nie najważniejszą, to na pewno skuteczniejszą drogą "dotarcia" do dziecka. A najlepszą metodą nagradzania powinny być pochwały.
Jak określił to K. Konarzewski, nagradzanie jest jedną z metod wychowawczych polegających na "tworzeniu atrakcyjnych dla jednostki zdarzeń w następstwie jej określonych czynności". Rodzice stosując tę metodę wychowawczą, oczekują od swoich pociech wzrostu częstotliwości działań i rodzajów postępowania, za które dziecko jest nagradzane.
Według wielu psychologów to właśnie nagrody powinny być częstszą formą działań wychowawczych podejmowanych przez rodziców, ponieważ ich skuteczność jest o wiele większa niż skuteczność kar. Wprawdzie kary przynoszą szybsze efekty w postaci płaczu lub przeprosin, ale skutki pozostają krótkotrwałe. Ważne jest również dostrzeżenie, jaką wartość dla konkretnego dziecka ma dana nagroda, gdyż nie wszystkie jej formy są tak samo preferowane przez wszystkie dzieci. - Nagroda będzie dawała najlepsze rezultaty wtedy, gdy będzie spełnieniem oczekiwań dziecka. Od tego zależy przede wszystkim jej skuteczność w utrwaleniu pożądanych cech, kształtowaniu pozytywnych postaw i wartości - podkreśla psycholog Marta Dołomisiewicz.
Nie należy jednak zapominać, że nadmiar nagród może wpływać bardzo niekorzystnie na osobowość dziecka. Gdy jest ono chwalone i nagradzane za każdy, nawet najmniejszy wysiłek, może szybko wykształcić postawę roszczeniową. Będzie uważało, że niewielkim wysiłkiem może osiągnąć bardzo dużo, zbyt dużo. Wartość straci także sama nagroda, nie będzie już tak atrakcyjna. Dlatego nagrody, jak wszystkie inne środki wychowawcze, powinny być stosowane rozsądnie, by dziecko wiedziało, że nie każdy wysiłek i trud zostanie dostrzeżony, a jednocześnie, żeby nie zniechęcało się do dalszych prób i dalszej pracy.