Zakupy - czy możemy zrezygnować z zakupionej rzeczy bez powodu i jaka jest różnica pomiędzy gwarancją, a odpowiedzialnością sprzedawcy.
Z zakupu towaru możemy odstąpić bez podawania przyczyny w terminie 10 dni od daty zakupu, ale dotyczy to tylko umów zawieranych przez konsumentów (osoby fizyczne) z przedsiębiorcami poza lokalem firmy i na odległość (za pośrednictwem np. internetu, przez telefon, na prezentacji w mieszkaniu konsumenta, w miejscu pracy, na ulicy). Prawo to nie dotyczy jednak wszystkich umów. Wyłączeniu podlegają przykładowo: zakupy w drobnych bieżących sprawach codziennych o równowartości do 10 euro, ubezpieczeniowych, o roboty budowlane.
Do odstąpienia od umowy - czyli rezygnacji z zakupu - wystarczy złożenie na piśmie oświadczenia o odstąpieniu i wysłanie go w wymienionym wyżej terminie listem poleconym za potwierdzeniem odbioru na adres siedziby przedsiębiorcy.
Prawo do rezygnacji z umowy bez podawania przyczyn nie obowiązuje do umów zawieranych w lokalu przedsiębiorstwa np. w sklepie. Choć takie prawo można sobie, na zasadzie swobody umów, ustalić z przedsiębiorcą.
Gwarancja, a odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru z umową są to dwie odrębne i niezależne od siebie instytucje prawa cywilnego z których, według swojego wyboru, może skorzystać konsument.
W ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej od 1 stycznia 2003r. polski ustawodawca wprowadził, przy zakupie rzeczy ruchomej, odpowiedzialność w postaci niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, którą ponosi sprzedawca-przedsiębiorca wobec kupującego-konsumenta. Sprzedawca przy sprzedaży konsumentowi nowej rzeczy ruchomej odpowiada z tytułu jej niezgodności z umową: dwa lata licząc od chwili wydania towaru kupującemu konsumentowi. Odpowiedzialność ta jest obowiązkowa, bo ustawowa i sprzedawca nie może się od niej uwolnić ani ograniczyć.
Nie jest prawdą, często stosowane przez sprzedawców twierdzenie, że usterkę w towarze należy zgłaszać do serwisu do gwaranta, bo sprzedawca nic do tego problemu nie ma. Takie tłumaczenie oznacza chęć pozbycia się nas.
Niezgodność towarów konsumpcyjnych należy zgłaszać sprzedawcy przed upływem dwóch miesięcy od jej stwierdzenia. Nie dotyczy to żywności, gdzie terminy są znacznie krótsze, bo liczone w dniach, w zależności od rodzaju żywności.
Gwarancję zaś mamy tylko wtedy, gdy wraz z towarem sprzedawca wydał nam dokument gwarancyjny, który szczegółowo reguluje, kto udziela gwarancji na towar, na jaki okres i jakich warunkach, oraz w jakim czasie mamy zgłaszać reklamację i komu, a także czego możemy domagać się i w jakim czasie powinno zostać zrealizowane nasze żądanie. Gdy nie dostaniemy na piśmie gwarancji, to ona nam nie przysługuje. Gwarancja nie musi być, bo jest ona świadczeniem dobrowolnym tego podmiotu, który jej udziela. Jeżeli jest już udzielona, to ze swej istoty jest ona bezpłatna.
To od kupującego zależy, z których roszczeń skorzysta: z odpowiedzialności sprzedawcy czy z gwarancji (jeżeli taka jest), gdy zakupiona rzecz jest nie taka, jaka powinna być. Pamiętajmy, że my podejmujemy w tym aspekcie decyzję i warto z tej możliwości skorzystać.
Z praktyki wywodzę, że uprawnienia z tytułu udzielanej gwarancji są węższe i mniej korzystne dla kupujących. Często w gwarancjach jest zapis, że jeżeli rzecz jest wadliwa, to możemy domagać się tylko jej naprawy, a wymiany dopiero po kilku istotnych naprawach. Natomiast uprawnienia z tytułu niezgodności towaru z umową (od sprzedawcy) w pierwszej kolejności dają nam możliwość wyboru jednego z dwóch żądań: wymiany towaru na nowy zgodny z umową lub jego bezpłatnej naprawy. Dopiero, gdy naprawa lub wymiana nie są możliwe, narażają nas na niedogodności lub ich realizacja trwa nadmiernie długo, to możemy nawet odstąpić od umowy, o ile niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest istotna. Gdy niezgodność towaru z umową jest nieistotna, to możemy żądać obniżenia stosunkowego ceny.
Podsumowując rozważania na temat różnic pomiędzy gwarancją a odpowiedzialnością sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową można pokusić się o stwierdzenie, że z uprawnień z tytułu gwarancji trzeba korzystać wówczas, gdy skończy się już odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Będzie to możliwe, gdy gwarancja na towar została wydana na więcej niż dwa lata.
Zenon Małysz Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Starostwie Powiatowym w Biłgoraju przyjmuje mieszkańców powiatu biłgorajskiego w dniach: poniedziałek - środa w godzinach 7:30-11:30, czwartek 7:30-15:30 w pokoju nr 111 w Starostwie (ul. Kościuszki 94).