Pełna wersja

Rozmawiać za pomocą gestów

2010-05-19 21:45

Zbliżają się wakacje, a wraz z nimi okres podróży, często zagranicznych. Zdarza się, że chcemy nawiązać kontakt z przedstawicielami odmiennej narodowości. Bez znajomości języka trudno jest znaleźć płaszczyznę porozumienia. Jeszcze trudniej, gdy nie ma się pojęcia, że te same znaki niewerbalne, znaczą zupełnie co innego. A właśnie gestami często staramy się przekazać, o co nam chodzi.

Sygnały pozawerbalne to bardzo złożone i skomplikowane zagadnienie, potrafiące nastręczyć wielu problemów komunikacyjnych nawet podczas interakcji z osobami pochodzącymi z tego samego kręgu kulturowego. Wieloznaczność gestów, brak umiejętności właściwego rozumienia odbieranych treści, czy błędne ich rozumienie to powszechne przeszkody towarzyszące procesowi komunikacji niewerbalnej. Jeszcze więcej kłopotów niesie za sobą komunikowanie się z osobami pochodzącymi z innych kultur. Istnieje wtedy uzasadniona obawa, że o porozumienie będzie niezwykle trudno, nie ze względu na barierę językową, ale z uwagi na sprzeczności znaczeniowe wielu znaków w obrębie mowy ciała. - Istnieje niezwykle duże prawdopodobieństwo nieporozumień, a w związku z tym warto, zanim gdzieś wyjedziemy, zdobyć chociaż podstawowe informacje na temat różnic kulturowych, po to by nie doprowadzić do niezręcznych sytuacji - mówi psycholog Marta Dołomisiewicz. Istnieją pewne elementy, które niezależnie od rasy czy narodowości, każdy człowiek odbierze w pozytywny sposób. Miły wyraz twarzy, a także niewykonywanie gwałtownych ruchów na pewno sprawią, że proces komunikowania będzie bardziej skuteczny.

Z wielości i różnorodności kultur na świecie wynikają także różnice w obowiązujących stylach komunikacyjnych. Każdy z nich ma swoje zasady, których naruszenie niesie za sobą konsekwencje, chociażby w braku możliwości porozumienia. Brak wiedzy na temat reguł stanowi poważną przeszkodę w komunikacji międzykulturowej. Z drugiej strony, ich znajomość również nie jest w stanie zagwarantować skuteczności procesu komunikacji, chociaż potrafi ją znacznie ułatwić. Świadomość roli, jaką na całym świecie pełnią sygnały pozawerbalne, skłoniła dwóch naukowców do określenia uwarunkowania sukcesu komunikacyjnego. Almaney i Alwan, bo o nich mowa, stwierdzili, że "umiejętności niewerbalne są daleko bardziej istotne niż umiejętności werbalne".

Czasami skuteczna komunikacja międzykulturowa jest niezwykle trudna do osiągnięcia z tego względu, że najlepszym słowem opisującym komunikację pomiędzy wieloma grupami kulturowymi jest odmienność. Jak pisze Dale Leathers w swojej książce pt. "Komunikacja niewerbalna" - Jedna kultura jest odróżniana od drugiej raczej na podstawie różnic niż podobieństw. Kultura jest definiowana przez te wartości, przekonania, zwyczaje, reguły, prawa i zachowania komunikacyjne, które mogą być użyte do odróżniania jednej grupy społecznej od drugiej.

Jt