System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Założenia programu przedstawiła podczas czerwcowych obrad Rady Powiatu Teresa Jonik, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie.
- Wsparcie rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny, ochronny. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci i młodzieży oraz kształtowania wartości i norm związanych z ich wychowaniem. Rodzina w pierwszej kolejności, powinna mieć możliwość samodzielnego rozwiązywania własnych problemów. Każda pomoc skierowana na rodzinę powinna opierać się na umacnianiu rodziny, przywracaniu jej sił i kontroli nad własnym życiem, wzmacnianiu i wyzwalaniu zasobów, energii i kompetencji - wyjaśniala pani dyrektor.
Program rozwoju pieczy zastępczej służy usystematyzowaniu i ukierunkowaniu działań, ustaleniu priorytetów i zakresu prowadzonej działalności na rzecz rozwoju pieczy w Powiecie Biłgorajskim. Harmonogram działań z zakresu rozwoju pieczy odzwierciedla przyjęte założenia i działania na najbliższe 3 lata. - Liczba dzieci umieszczanych w rodzinach zastępczych
oraz liczba rodzin zastępczych na terenie Powiatu Biłgorajskiego na przestrzeni ostatnich 6 lat
wykazuje tendencję wzrostową. W większości rodziny zastępcze stanowią osoby spokrewnione z dzieckiem - przeważnie dziadkowie lub rodzeństwo dziecka. Należy jednak zaznaczyć, iż w ostatnich latach na terenie naszego powiatu coraz częściej na przyjęcie dziecka do rodziny decydują się osoby obce, niespokrewnione z dzieckiem - wymieniała Teresa Jonik.
Pani dyrektor zaznaczyła, że w życiu wychowanków pieczy zastępczej szczególnie trudnym okresem jest moment usamodzielnienia. W domu rodzinnym przygotowanie do tego momentu odbywa się w sposób naturalny, ponadto dziecko - jako człowiek już dorosły - w dalszym ciągu otrzymuje wsparcie ze strony najbliższej rodziny. W przypadku wychowanków usamodzielnianych z pieczy zastępczej jest inaczej, gdyż możliwości korzystania z pomocy najbliższych są
ograniczone. W skrajnych przypadkach wychowankowie zostają pozostawieni sami sobie, są niedostatecznie przygotowani do życia z niskim poziomem wykształcenia często bez żadnych zasobów mieszkaniowych i materialnych.
Dlatego też wychowankowie, którzy osiągnęli pełnoletność w rodzinach zastępczych oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, zostają objęci przez PCPR pomocą mającą na celu ich życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem.
Cele przyjętego programu zakładają: promowanie idei rodzicielstwa zastępczego, wspieranie i rozwój rodzinnej pieczy zastępczej,współpracę i koordynację działań instytucji pomocy społecznej na rzecz rodzinnej pieczy zastępczej oraz organizowanie pomocy i wsparcia w procesie usamodzielniania się i integracji ze środowiskiem wychowanków opuszczających pieczę zastępczą. Za cel głównyy programu uznano doskonalenie systemu opieki nad dziećmi przebywającymi poza naturalnym środowiskiem rodzinnym oraz pomoc dzieciom objętym zastępczymi formami wychowania w przystosowaniu się do samodzielnego życia.