Jak ocenić, czy rozwój Twojego maluszka przebiega prawidłowo? Poznaj siatki centylowe

Tempo wzrastania niemowląt uzależnione jest przede wszystkim od uwarunkowań genetycznych. Warto jednak mieć świadomość, że dużą rolę odgrywa również sposób żywienia.. Dlatego też należy mieć na uwadze ewentualne odstępstwa, które - w razie jakichkolwiek wątpliwości - należy konsultować z pediatrą.

Siatki centylowe, czyli co?

Siatki centylowe to specjalne wykresy, które pozwalają uzyskać informacje na temat prawidłowości rozwoju dziecka. Zostały opracowane na podstawie danych statystycznych - pomiarów dokonanych na dużej grupie dzieci w danym wieku, w danej populacji.

Korzystanie z siatek centylowych jest proste

Chociaż odczytywanie danych z siatek centylowych wydaje się być skomplikowane, w praktyce czynność ta jest prosta. Sprowadza się do zaledwie kilku kroków - łącznie z naniesieniem danych.

• Zmierz wzrost lub masę ciała dziecka.
• Otwórz konkretną siatkę centylową, uwzględniając płeć niemowlęcia oraz badany parametr.
• Na poziomą oś nanieś odpowiedni wiek dziecka.
• Na pionowej osi zaznacz masę ciała / wzrost / obwód głowy.
• Poprowadź cienkie linie wzdłuż osi pionowej i osi poziomej - linie będące przedłużeniem zaznaczonych punktów.
• Miejsce zetknięcia się obu linii wyznacza wartość centyla.

Jak odczytywać dane z siatek centylowych?

Jeżeli już wiesz, w którym punkcie zetknęły się obie linie wyznaczone przez osie, czas na interpretację wyniku. Konkretny centyl wskazuje, jaki procent dzieci w tym samym wieku ma mniejszą, większą lub taką samą masę ciała / wzrost / obwód głowy.

Przykład 1. Chłopiec urodził się 13 kwietnia 2016 roku. Aktualnie waży 13 kg i mierzy 83 cm - znajduje się w 50 centylu pod względem wagi oraz w 25 centylu pod względem wzrostu. Oznacza to, że 50% chłopców w jego wieku waży tyle samo, mniej lub więcej. Natomiast 25% chłopców ma taki sam lub mniejszy wzrost, a 75% mierzy tyle samo lub więcej.

Przykład 2. Dziewczynka urodziła się 5 marca 2017 roku. Obecnie waży 9 kg i mierzy 74 cm. Jak wynika z siatki centylowej dotyczącej masy ciała, znajduje się w 75 centylu - 75% dzieci w jej wieku waży tyle samo lub mniej. Natomiast zgodnie ze wskazaniami siatki centylowej dotyczącej wzrostu - 90% dziewczynek mierzy tyle samo lub mniej.

Kiedy wynik siatek centylowych może zaniepokoić?

Siatki centylowe pozwalają na określenie prawidłowości przebiegu rozwoju dziecka. Jeżeli wskaźniki wzrostu i masy ciała utrzymują się na podobnych poziomach (są w tym samym kanale centylowym), nie ma powodów do niepokoju. Z pediatrą należy niezwłocznie skontaktować się wówczas, gdy:

• siatki centylowe wskażą wyniki poniżej 3 centyla i powyżej 97 centyla
• najnowsze wyniki wskazują na przekroczenie dwóch kanałów centylowych w stosunku do poprzednio naniesionych wartości.

Dzięki szybkiej reakcji będzie można odszukać przyczynę problemu i wdrożyć odpowiednie postępowanie.

Warto przy tym podkreślić, że aby dane z siatek centylowych były wiarygodne, pomiary należy przeprowadzać regularnie - najlepiej o tej samej porze dni z wykorzystaniem tego samego sprzętu pomiarowego.