44 lata od podpisania Porozumień Sierpniowych

Porozumienia sierpniowe to cztery kluczowe umowy zawarte między komitetami strajkowymi a przedstawicielami władzy w 1980 roku. Pierwsza z nich została podpisana 30 sierpnia w Szczecinie, druga, najważniejsza, dzień później w Gdańsku przez Lecha Wałęsę. Kolejne dwa porozumienia podpisano 3 września w Jastrzębiu-Zdroju oraz 11 września w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej.

Wydarzenia te były kulminacją kilku tygodni dramatycznych zmian, które na zawsze odmieniły Polskę. Lawina zdarzeń rozpoczęła się od rządowych podwyżek cen mięsa i wędlin, które wywołały falę niezadowolenia społecznego. Już w lipcu 1980 roku wybuchły pierwsze strajki, m.in. w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Mielec, Zakładach Metalurgicznych POMET w Poznaniu i Przedsiębiorstwie Transbud w Tarnobrzegu. Szczególnie istotnym momentem był strajk, który 8 lipca rozpoczęła załoga Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. Strajk ten szybko rozprzestrzenił się na cały region Lubelszczyzny, obejmując do 25 lipca około 50 tysięcy pracowników.

Na początku sierpnia rozpoczął się także strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, który zainicjował serię wydarzeń, zmuszając władze PRL do podpisania porozumień z robotnikami. Po raz pierwszy w historii PRL, komunistyczna władza była zmuszona do negocjacji i ustępstw.

Porozumienia Sierpniowe miały daleko idące konsekwencje. Dokumenty te stwierdzały, że istniejące związki zawodowe nie spełniają oczekiwań pracowników, co doprowadziło do powołania nowych, niezależnych związków zawodowych, zdolnych do faktycznego reprezentowania interesów pracowniczych. Tak powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność", który stał się symbolem walki o wolność i demokrację w Polsce. Jednym z warunków zawarcia porozumień było także złagodzenie cenzury, co przyczyniło się do większej swobody wypowiedzi i dostępu do informacji.

W rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych, w wielu polskich miastach odbywają się uroczystości upamiętniające te wydarzenia. W Biłgoraju obchody rozpoczęły się mszą świętą w intencji ojczyzny, która odbyła się w kościele pw. św. Jerzego. Po mszy uczestnicy złożyli wiązanki kwiatów pod tablicą upamiętniającą księdza Jerzego Popiełuszkę oraz pod ścianą pierwszej siedziby biłgorajskiej Solidarności, znajdującej się w obecnym budynku Biłgorajskiej Agencji Rozwoju Regionalnego.