Mała retencja w Nadleśnictwie Biłgoraj

W Polsce obserwujemy stały i postępujący spadek zasobów wodnych, co jest bardzo niekorzystne dla przyrody i gospodarki, stąd pilna potrzeba realizacji projektów służących retencji wodnej. Jednym z największych takich projektów jest realizowany przez Lasy Państwowe program - Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych, o całkowitej wartości ok 230 mln zł. W 178 nadleśnictwach w całej Polsce powstanie 3300 obiektów magazynujących 31mln m 3 wody, w tym również w Nadleśnictwie Biłgoraj.

Przygotowania do projektu ruszyły w 2007r. ustalono zakres prac i rozpoczęto żmudny proces zdobywania odpowiednich pozwoleń i decyzji. Pierwsze obiekty powstały w 2010r., zbudowaliśmy już 27 zastawek i przepustów piętrzących wodę, oraz 5 zbiorników, a docelowo do końca 2012r. będzie ich 7, o łącznej powierzchni 8,50ha. Dzięki temu zretencjonowaliśmy aż 240 000 m 3 wody w glebie i zbiornikach, wydając 1.8mln zł.

Projekt ten spełnia również bardzo ważną funkcje przyrodniczą poprzez poprawę warunków siedliskowych i wzrost bioróżnorodności czyli zwiększenie ilości gatunków roślin i zwierząt występujących na danym terenie. Najbardziej skorzystają na tym gady i płazy poprzez stworzenie im nowych miejsc występowania i rozrodu, ponadto ptactwo wodne i ssaki takie jak np. bóbr, wydra. Zastawki i część zbiorników zlokalizowanych jest w miejscach najbardziej narażonych na spadek zwierciadła wód gruntowych tj. w okolicach bagien i torfowisk w tym wizytówki biłgorajskich lasów jakim jest Rezerwat Obary, gdzie chronimy ponad 70 ha torfowiska.

Oprócz funkcji przyrodniczych zbiorniki pełnią funkcje ppoż. stanowiąc źródło wody do gaszenia pożarów, czyli największego wroga naszych lasów. Nie można zapomnieć o działaniu przeciwpowodziowym, poprzez opóźnienie spływu i spłaszczaniu fali powodziowej. Przez 11 lat funkcjonowania zbiornika "Bojary" rzeka "Osa" ani razu nie podtopiła Biłgoraja, niestety w zeszłym roku na skutek niezwykle obfitych opadów deszczu i rozerwaniu kilkunastu prywatnych stawów położonych powyżej, wody wezbraniowe przerwały groble czołową i podtopiły miasto. Obecnie budowane zbiorniki posiadają lepsze zabezpieczenia przed rozerwaniem np. poprzez wyposażenie je w przelewy awaryjne, a rezerwa powodziowa wydatnie zwiększy bezpieczeństwo powodziowe Biłgoraja.