Mówić można na wiele sposobów

Przez cały miesiąc kadra terapeutyczna dzieli się wiedzą i posiadanym doświadczeniem na temat komunikacji alternatywnej i wspomagającej. Wychowankowie przedszkola z okazji Miesiąca AAC brali udział w imprezach, koncertach, spotkaniach promujących komunikację wspomagającą i alternatywną (AAC), m.in. koncercie pt. "AAC-owy Przyjaciel" organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Lublinie.

Koordynatorem akcji w Polsce jest "Stowarzyszenie Mówić bez Słów - ISAAC Polska". Tegoroczne hasło przewodnie Miesiąca AAC brzmi "Przez życie z AAC". Pod tą samą nazwą odbył się w Zamościu kolejny uroczysty koncert, w którym udział wzięli wychowankowie Przedszkola, ich rodziny oraz nauczyciele i terapeuci pracujący na co dzień z osobami z zaburzeniami w porozumiewaniu się z rejonu Zamojszczyzny.

Komunikacja alternatywna i wspomagająca to inaczej AAC (Augmentative and Alternative Communication) obejmuje wszelkie metody komunikowania się, które umożliwiają osobom niemówiącym lub mówiącym w ograniczonym stopniu porozumiewać się z otoczeniem. AAC najczęściej stosowana jest w przypadku osób z autyzmem, upośledzeniem umysłowym, specyficznymi zaburzeniami mowy, a także osób po urazach mózgu. Zamiast wypowiadanych słów i zdań mogą używać znaków graficznych (piktogramów, obrazków, symboli), znaków manualnych (języka migowego, fonogestów, języka Makaton) lub znaków przestrzenno - dotykowych. Coraz częściej w porozumiewaniu się osób niepełnosprawnych pośredniczą urządzenia elektroniczne: syntezatory mowy, komputery posiadające ekrany dotykowe.

W stosunku do małych dzieci z zaburzeniami rozwoju, u których mowa nie rozwija się o czasie używa się komunikacji wspomagającej, aby utorować rozwój języka i mowy, jeśli tylko warunki neurobiologiczne u dziecka na to pozwolą.

Niepubliczne Przedszkole Specjalne w Biłgoraju jest placówką kształcenia specjalnego przeznaczoną dla dzieci z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, zaburzeniami w komunikacji, niepełnosprawnością intelektualną, sprzężoną, autyzmem. Z każdym rokiem do placówki przybywa coraz więcej dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi. Przedszkole zapewnia kompleksową opiekę, zintegrowaną edukację i rehabilitację oraz jak najlepsze przygotowanie do życia społecznego. Prowadzona jest również terapia wczesnego wspomagania rozwoju dla dzieci zagrożonych niepełnosprawnością lub niepełnosprawnych z udziałem rodzica, na którą zgłaszają się nawet dzieci przed ukończeniem pierwszego roku życia. Przedszkole zatrudnia wykwalifikowaną kadrę terapeutyczną, co wpływa na uzyskiwanie coraz wyższych efektów edukacyjnych i terapeutycznych oraz posiada dobre zaplecze dydaktyczne i bazę lokalową.

- W naszym przedszkolu na co dzień wykorzystujemy komunikację alternatywną i wspomagającą z dziećmi, które nie posługują się mową lub mają trudności w wyrażaniu swoich potrzeb i emocji. Każdy dzień rozpoczynamy od wspólnego ułożenia planu dnia z wykorzystaniem symboli PCS, zdjęć. Podczas zajęć nasi wychowankowie uczą się rozmawiać i wyrażać swoje potrzeby za pomocą zdjęć, symboli PCS umieszczonych w książkach do komunikacji, gestów Makaton, PECS. Skuteczne porozumiewanie się umożliwia im także sprzęt wysokiej technologii (komputery, komunikatory Go Talk, Big Mack oraz programy edukacyjne) - wyjaśnia Ewa Droździel, nauczyciel w NPS.

29 października 2019 roku do placówki zaproszono dzieci objęte wychowaniem przedszkolnym, nauczycieli ze Szkoły Podstawowej w Korytkowie Dużym. Pod hasłem "Leśni przyjaciele" odbyło się spotkanie integracyjne połączone z pokazem pomocy dydaktycznych służących do komunikacji osób, które mają trudności w porozumiewaniu się.

Wychowankowie Niepublicznego Przedszkola Specjalnego wykorzystując urządzenia do komunikacji alternatywnej - komunikatory Big Mack, Go Talk, na które nagrano, a następnie odtworzono wiadomość przywitali gości zapraszając do wspólnej zabawy. Następnie dzieci przedstawiły interpretację ruchową piosenki "Nie bój się chcieć" z wykorzystaniem gestów z polskiego języka migowego. Po krótkim czasie nauki przedszkolaki wspólnie śpiewały piosenkę i pokazywały gesty. Aby lepiej zrozumieć ideę komunikacji bez użycia słów, zorganizowano zabawę muzyczno - ruchową inspirowaną piosenką "Co u Słodziaków", która miała na celu rozwinąć umiejętności komunikacyjne dzieci za pomocą dźwięku, ruchu, obrazu, mowy, znaków. Uczono się przez zabawę, stymulację sensoryczną rąk. Dzieci rozpoznawały dary jesieni: jarzębinę, mech, korę, kasztany, żołędzie wykorzystując zmysł dotyku, a następnie je nazywały. Na zajęciach warsztatowych "Leśni przyjaciele" musiały wykazać się nie lada precyzją, wyobraźnią i inwencją artystyczną aby stworzyć z różnobarwnych jesiennych liści i innych ozdób ciekawe kompozycje. Zagadki o zwierzętach leśnych dawały wiele radości i śmiechu. Z dużym zainteresowaniem dzieci uczyły się alfabetu palcowego. Po tych wszystkich zmaganiach uczestnicy spotkania udali się na poczęstunek. Ciepła atmosfera sprawiła, że na twarzach dzieci gościł radosny uśmiech.

Porozumiewanie się należy do fundamentalnych potrzeb każdego człowieka. Podstawowym sposobem realizacji tej potrzeby jest mowa. Ona przede wszystkim daje dziecku możliwość poznawania świata oraz nawiązania z nim kontaktu. W sytuacjach gdy brakuje słów dajmy możliwość korzystania z metod komunikacji alternatywnej i wspomagającej aby dzieci mogły dokonywać wyborów, podejmować decyzje, pytać, opowiadać, wyrażać swoje uczucia, stawać się niezależnymi. Dbajmy o ludzką godność, szczęście, miejsce w rodzinie i społeczeństwie.

- Włączając się w obchody PAŹDZIERNIK Międzynarodowym Miesiącem AAC chcemy podnosić świadomość społeczną na temat metod wspomagających komunikację oraz uwrażliwić na problemy osób z zaburzeniami w porozumiewaniu się - mówi Ewa Kraczowska, dyrektor przedszkola.

- Dziękuję pracownikom za zaangażowanie, dzieciom z grupy przedszkolnej, nauczycielom ze Szkoły Podstawowej w Korytkowie Dużym za aktywny udział - dodaje dyrektor Kraczowska.